İranda 1981-ci ildən üzü bəri, təxminən 40 ildir ki, dövlət liderləri hər hansı ciddi bir saldırıya məruz qalmamışdı.
1981-ci il iyun ayının 28-də (7 tir 1360-cı il / “Hafte-Tir”) Tehranda İran İslam Respublikası Partiyasının qərargahında güclü partlayış törədilir. Terror aktı nəticəsində 73 ictimai-siyasi xadim, o cümlədən, o vaxt ölkədə ali dini rəhbər Ayətullah Xomeynidən sonra ikinci şəxs hesab edilən, partiya sədri və ədliyyə naziri Ayətullah Mohammed Behişti ( həmçinin 4 nazir – səhiyyə, nəqliyyat, telekommunikasiya və enerji naziləri – 27 məclis üzvü və digər siyasi xadimlər) qətlə yetirilir.
Bu gün də İran və dünya bir qətl xəbəri ilə çalxalandı. Belə ki, İran İslam İnqilabı Keşçkiləri Korpusunun “Qüds” qanadının komandanı (1998-ci ildən), general-leytenant Qasım Süleymani və bir neçə iranlı yüksəkrütbəli zabit Bağdad hava limanında ABŞ ordusuna məxsus helikopterlərdən atılan raket zərbəsi ilə məhv edilib.
Qasım Süleymani (Qasem Soleimani) 11 mart 1957-ci ildə Kerman ostanının Robar mahalının Qanad-i-Malik kəndində, kasıb bir ailədə dünyaya göz açıb. Atasının doqquz min rial kredit borcunu ödəmək üçün işləməyə məcbur olan Qasım, yalnız beşinci sinfədək təhsil ala bilir. Bundan sonra Kerman şəhərinə işləməyə gedən 13 yaşlı Qasım, burada günə iki tümən qarşılığında tikintidə çalışır. Daha sonra su təmizləmə departamentində işə düzəlir və mühəndis köməkçisi vəzifəsinədək yüksəlir. Asudə vaxtlarında yerli idman salonlarında ağırlıq qaldırma ilə məşğul olur, Ayətullah Xomeyninin səyahət edən ardıcıllarından olan Höccət Kamyab adlı təbliğatçısının xütbələrinə qatılır.
İranda 1979-cu ildə Şahənşahın devrilməsi və Ayətullah Ruhullah Mustafavi Musəvi Xomeyni öndərliyində şiəliyin dövlət səviyyəsinə qaldırılaraq islam respublikası yaradılması ilə nəticələnən İran İslam İnqilabından sonra Süleymani İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusuna qatılır. Hərbi təhsilinin olmamasına rəğmən, orduda tez bir zamanda yüksəlməyi bacarır. Karyerasının başlanğıcında o, keşikçi vəzifəsində İranın şimal-qərbinə göndərilir və Qərbi Azərbaycan ostanında kürd separatçı üsyanının yatırılmasında iştirak edir.
22 sentyabr 1980-ci ildə Səddam Hüseyn İranı işğal etmək istəyi ilə İran-İraq müharibəsinə (1980-1988) başladığı vaxt Qasım Süleymani öz komandanlığı altında tərkibi kermanlı əsgərlərdən ibarət hərbi qrup yaradaraq onlara şəxsən təlim keçərək müharibəyə qatılır. Hələ 30 yaşı tamam olmamasına baxmayaraq, böyük hərbi əməliyyatlara qatılaraq, İraqın işğal etdiyi torpaqları geri qaytarmaqda müvəffəqiyyətli əməliyyatlardakı rolundan ötəri tezliklə ordu sıralarında yüksəlməyə və cəsarəti ilə şöhrətini artırmağa nail olur. Bu uğurlu yüksəlişin sonunda iyirmili yaşlarında gənc olmasına rəğmən 41-ci Sarallah divizionunun komandiri təyin edilir. Əsasən cənub cəbhəsində döyüşən Süleymani 1981-ci ildə keçirilən Tariq-əl-Qüds əməliyyatında ağır yaralanır.
2020-ci il yanvarın 3-nə keçən gecə ABŞ pilotsuz təyyarəsindən endirilən dəqiq raket zərbələri nəticəsində İranın İnqilab Keşikçiləri Korpusunun xüsusi təyinatlı “Əl-Qüds” briqadasının komandiri, əfsanəvi general Qasım Süleymani öldürülür. Əməliyyat Bağdad aeroportu rayonunda ABŞ-ın xüsusi əməliyyatlar üzrə Birləşmiş Komandanlığı USSOCOM tərəfindən həyata keçirilir. Əməliyyatda pilotsuz təyyarələrdən istifadə olunur və general Süleymaninin də olduğu avtomobil kalonuna raket zərbələri endirilir. Nəticədə Qasım Süleymani ilə yanaşı daha bir neçə nəfər (“Əl-Qüds” xüsusi təyinatlı briqadanın generalı Hüseyn Cəfərniya, polkovnik Şahrud Müzəffərniya, mayor Hadi Taremi, kapitan Vahid Zamaniya), o cümlədən İraqdakı “Həşdi Şabi” şiə qruplaşmasının lideri Əbu Mehdi əl-Mühəndis də həlak olur.
Pentaqonun məlumatında deyilir ki, Süleymani İraqdakı Amerika diplomatlarına və hərbçilərinə qarşı hücumlar hazırlayırdı, ümumiyyətlə o, bütün Yaxın Şərq regionunda Birləşmiş Ştatların maraqlarını hədəf alan hücumlara rəhbərlik edib. 2018-ci ildə rəsmi Vaşinqton İnqilab Keşikçiləri Korpusunu terrorçu təşkilat kimi tanımışdı.
Hətta bir neçə gün öncə Bağdaddakı ABŞ səfirliyinə düzənlənən etirazçıların hücumunun da müəlliflərinin Süleymani və əl-Mühəndisi olduğu deyilir.
Qasım Süleymaninin şəxsiyyəti ətrafında güclü mif yaradılmışdı. Onun ölkədə hətta ali dini rəhbərdən sonra ikinci şəxs olduğu da deyilirdi. Baxmayaraq ki, heç müdafiə naziri də deyildi, nə də ki, İnqilab Keşikçiləri Korpusunun komandanı idi. Amma Yaxın Şərqdə İranın həyata keçirdiyi bütün əməliyyatların altından Süleymani çıxırdı.
Qasım Süleymani ilə bağlı New Yorker nəşrinə şərh verən İran rəsmilərindən biri belə deyib:
“İclaslar zamanı otağın bir küncündə səssizcə oturar, danışmaz, şərh verməz, sadəcə dinlər. Ancaq həmin vaxt ərzində otaqdakı hər kəs onun nə düşündüyünü düşünərdi”.
Belə bir versiya da var ki, o, növbəti prezident seçkilərində (bir il üç ay qalıb) ən şanslı namizəd hesab edilirdi və nədənsə biriləri onu bilə-bilə odun içinə atmağa qərar verdilər. Onun öldürülməsi ABŞ-ın planlarına daxil olub həmişə, lakin son səfirlik məsələsi bu söhbətə nöqtə qoydu. Hətta təxminən bir ay əvvəl müsahibələrinin birində Trampa “mən sənə şah damarından daha yaxınam” demişdi Süleymani…
Heç bir hərbi təhsili olmaması bir yana, heç düz əməlli orta təhsilinin belə olmamasına rəğmən, karyera pillələrində sürətlə və uğurla irəliləyən Qasım Süleymaninin qətli, ölkəmizdə də bir sıra adamlar tərəfindən “dərin hüznlə” qarşılandı və hətta “şəhid” olaraq anıldı. Ola bilər ki, kökəncə, azərbaycanlı olub, amma fars imperiya ideologiyası ilə zəhərlənmiş beyinə malik birisi, heç bir halda biz tərəfdən şəhid adlandırıla bilməz. Belələri sistem naminə öz soydaşlarına belə silah yönəldəcək, hətta qanlarını içəcək qafaya sahib olurlar…
