ABŞ cari ilin əvvəlində ictimailəşdirdiyi Milli Müdafiə Strategiyasında hökumət əleyhinə yönəlmiş, miqyas cəhətdən məhdud əməliyyatlara deyil, Rusiya və Çin kimi rəqiblərlə mümkün toqquşmaya diqqət ayırıb.
ABŞ-dan nümunə götürən dünyanın bir çox ölkəsi böyük hərbi münaqişə perspektivini vurğulayıb.
Belə dəyişiklik fonunda müxtəlif ölkələrin ordularını ətraflı müqayisə etmək çətinləşib. Bu boşluğu doldurmağa çalışan “Global Firepower” analitika şirkəti 2018-ci ilin ən güclü orduları reytinqini dərc edib (2018 Military Strength Ranking). 136 ölkənin hərbi potensialının hesablanması hərbi güc indeksinin (Power Index) qiymətləndirilməsi zamanı nəzərə alınan 55 parametr əsasında təyin edilib. Bu il ötən ilki siyahıya İrlandiya, Monteneqro və Liberiya əlavə olunub.
Hərbi güc indeksi hesablanarkən konkret hər bir ölkənin silah çeşidi nəzərə alınıb, həmçinin nizami qoşunların sayına diqqət yetirilib. Analitiklər coğragi mövqe, logistik potensial, mövcud hərbi resurs və milli sənayenin statusu kimi amilləri nəzərə alıblar.
Nüvə dövləti kimi tanınan ölkələr müəyyən bonus əldə etsələr də, onların nüvə arsenalı indeksin hesablanması zamanı nəzərə alınmayıb. Analitiklər hərbi dəniz donanması olmadığı üçün hər tərəfdən quru ilə əhatələnmiş ölkələrin indeksini azaltmayıblar, lakin hərbi dəniz donanmasına malik bəzi ölkələr hərbi gəmiləri kifayət qədər geniş çeşidli olmadığı üçün bir neçə punktdan məhrum edilib.
NATO ölkələri kiçik bonus əldə ediblər, çünki nəzəri cəhətdən bu alyans ümumi resursa malikdir. Ümumilikdə ayr-ayrı ölkələrdə mövcud siyasi və hərbi rəhbərliyin xarakteri nəzərə alınmayıb, amma analitiklər ölkənin maliyyə sağlamlığını və sabitlik səviyyəsini hesaba alıblar.
Ən böyük hərbi güc indeksi 0,0000-dır, ancaq “Global Firepower” şirkətinin qeyd etdiyi kimi, dünyanın heç bir ordusu bu indeksə çata bilməyəcək. Bu və ya digər ordunun indeksi qeyd edilən göstəriciyə yaxınlaşdıqca, həmin ordu bir o qədər güclü hesab edilir.
Aşağıda dünyanın ən güclü 25 ölkəsinin siyahısı yer alıb.
25. Kanada
Hərbi güc indeksi: 0,4356 (NATO üzvü)
Əhali sayı: 35 623 680 nəfər
Silahlı qüvvələrin sayı: 88 000 nəfər
Aviasiya: 413 ədəd
Qırıcı təyyarələr: 60 ədəd
Döyüş tankları: 80 ədəd
Hərbi dəniz qüvvələrinin hərbi vasitələri: 63 ədəd
Hərbi büdcə: 16,4 milyard dollar
24. Tayvan
Hərbi güc indeksi: 0,4331
Əhali sayı: 23 508 428 nəfər
Silahlı qüvvələrin sayı: 1 932 500 nəfər
Aviasiya: 843 ədəd
Qırıcı təyyarələr: 286 ədəd
Döyüş tankları: 2005 ədəd
Hərbi dəniz qüvvələrinin hərbi vasitələri: 87 ədəd
Hərbi büdcə: 10,725 milyard dollar
23. Əlcəzair
Hərbi güc indeksi: 0,4296
Əhali sayı: 40 969 443 nəfər
Silahlı qüvvələrin sayı: 792 350 nəfər
Aviasiya: 528 ədəd
Qırıcı təyyarələr: 97 ədəd
Döyüş tankları: 2405 ədəd
Hərbi dəniz qüvvələrinin hərbi vasitələri: 85 ədəd
Hərbi büdcə: 10,57 milyard dollar
22. Polşa
Hərbi güc indeksi: 0,4276 (NATO üzvü)
Əhali sayı: 38 476 269 nəfər
Silahlı qüvvələrin sayı: 184 650 nəfər
Aviasiya: 466 ədəd
Qırıcı təyyarələr: 99 ədəd
Döyüş tankları: 1065 ədəd
Hərbi dəniz qüvvələrinin hərbi vasitələri: 83 ədəd
Hərbi büdcə: 9,36 milyard dollar
21. Avstraliya
Hərbi güc indeksi: 0,4203
Əhali sayı: 23 232 413 nəfər
Silahlı qüvvələrin sayı: 79 700 nəfər
Aviasiya: 469 ədəd
Qırıcı təyyarələr: 78 ədəd
Döyüş tankları: 59 ədəd
Hərbi dəniz qüvvələrinin hərbi vasitələri: 47 ədəd (iki təyyarədaşıyan)
Hərbi büdcə: 26,3 milyard dollar
20. Vyetnam
Hərbi güc indeksi: 0,4098
Əhali sayı: 96 160 163 nəfər
Silahlı qüvvələrin sayı: 5 488 500 nəfər
Aviasiya: 283 ədəd
Qırıcı təyyarələr: 76 ədəd
Döyüş tankları: 1545 ədəd
Hərbi dəniz qüvvələrinin hərbi vasitələri: 65 ədəd
Hərbi büdcə: 3,365 milyard dollar
19. İspaniya
Hərbi güc indeksi: 0,4079
Əhali sayı: 48 958 159 nəfər
Silahlı qüvvələrin sayı: 174 700 nəfər
Aviasiya: 524 ədəd
Qırıcı təyyarələr: 122 ədəd
Döyüş tankları: 327 ədəd
Hərbi dəniz qüvvələrinin hərbi vasitələri: 46 ədəd (bir təyyarədaşıyan)
Hərbi büdcə: 11,6 milyard dollar
18. Şimali Koreya
Hərbi güc indeksi: 0,3876
Əhali sayı: 25 248 140 nəfər
Silahlı qüvvələrin sayı: 6 445 000 nəfər
Aviasiya: 944 ədəd
Qırıcı təyyarələr: 458 ədəd
Döyüş tankları: 5243 ədəd
Hərbi dəniz qüvvələrinin hərbi vasitələri: 967 ədəd
Hərbi büdcə: 7,5 milyard dollar
17. Pakistan
Hərbi güc indeksi: 0,3689
Əhali sayı: 204 924 861 nəfər
Silahlı qüvvələrin sayı: 919 000 nəfər
Aviasiya: 1281 ədədа
Qırıcı təyyarələr: 321 ədəd
Döyüş tankları: 2182 ədəd
Hərbi dəniz qüvvələrinin hərbi vasitələri: 197 ədəd
Hərbi büdcə: 7 milyard dollar
16. İsrail
Hərbi güc indeksi: 0,3444
Əhali sayı: 8 299 706 nəfər
Silahlı qüvvələrin sayı: 615 000 nəfər
Aviasiya: 596 ədəd
Qırıcı təyyarələr: 252 ədədы
Döyüş tankları: 2760 ədəd
Hərbi dəniz qüvvələrinin hərbi vasitələri: 65 ədəd
Hərbi büdcə: 20 milyard dollar
15. İndoneziya
Hərbi güc indeksi: 0,3266
Əhali sayı: 260 580 739 nəfər
Silahlı qüvvələrin sayı: 975 750 nəfər
Aviasiya: 478 ədəd
Qırıcı təyyarələr: 41 ədəd
Döyüş tankları: 418 ədəd
Hərbi dəniz qüvvələrinin hərbi vasitələri: 221 ədəd
Hərbi büdcə: 6,9 milyard dollar
14. Braziliya
Hərbi güc indeksi: 0,3198
Əhali sayı: 207 353 391 nəfər
Silahlı qüvvələrin sayı: 1 987 000 nəfər
Aviasiya: 723 ədəd
Qırıcı təyyarələr: 43 ədəd
Döyüş tankları: 469 ədəd
Hərbi dəniz qüvvələrinin hərbi vasitələri: 110 ədəd
Hərbi büdcə: 29,3 milyard dollar
13. İran
Hərbi güc indeksi: 0,3131
Əhali sayı: 82 021 564 nəfər
Silahlı qüvvələrin sayı: 934 000 nəfər
Aviasiya: 505 ədəd
Qırıcı təyyarələr: 150 ədəd
Döyüş tankları: 1650 ədəd
Hərbi dəniz qüvvələrinin hərbi vasitələri: 398 ədəd
Hərbi büdcə: 6,3 milyard dollar
12. Misir
Hərbi güc indeksi: 0,2751
Əhali sayı: 97 041 072 nəfər
Silahlı qüvvələrin sayı: 1 329 250 nəfər
Aviasiya: 1132 ədəd
Qırıcı təyyarələr: 309 ədəd
Döyüş tankları: 4946 ədəd
Hərbi dəniz qüvvələrinin hərbi vasitələri: 319 ədəd (iki təyyarədaşıyan)
Hərbi büdcə: 4,4 milyard dollar
11. İtaliya
Hərbi güc indeksi: 0,2565 (NATO üzvü)
Əhali sayı: 62 137 802 nəfər
Silahlı qüvvələrin sayı: 267 500 nəfər
Aviasiya: 828 ədəd
Qırıcı təyyarələr: 90 ədəd
Döyüş tankları: 200 ədəd
Hərbi dəniz qüvvələrinin hərbi vasitələri: 143 ədəd (iki təyyarədaşıyan)
Hərbi büdcə: 37,7 milyard dollar
10. Almaniya
Hərbi güc indeksi: 0,2461 (NATO üzvü)
Əhali sayı: 80 594 017 nəfər
Silahlı qüvvələrin sayı: 208 641 nəfər
Aviasiya: 714 ədəd
Qırıcı təyyarələr: 94 ədəd
Döyüş tankları: 432 ədəd
Hərbi dəniz qüvvələrinin hərbi vasitələri: 81 ədəd
Hərbi büdcə: 45,2 milyard dollar
9. Türkiyə
Hərbi güc indeksi: 0,2216 (NATO üzvü)
Əhali sayı: 80 845 215 nəfər
Silahlı qüvvələrin sayı: 710 565 nəfər
Aviasiya: 1056 ədəd
Qırıcı təyyarələr: 207 ədəd
Döyüş tankları: 2446 ədəd
Hərbi dəniz qüvvələrinin hərbi vasitələri: 194 ədəd
Hərbi büdcə: 10,2 milyard dollar
8. Yaponiya
Hərbi güc indeksi: 0,2107
Əhali sayı: 126 451 398 nəfər
Silahlı qüvvələrin sayı: 310 457 nəfər
Aviasiya: 1508 ədəd
Qırıcı təyyarələr: 290 ədəd
Döyüş tankları: 679 ədəd
Hərbi dəniz qüvvələrinin hərbi vasitələri: 131 ədəd (dörd təyyarədaşıyan)
Hərbi büdcə: 44 milyard dollar
7. Cənubi Koreya
Hərbi güc indeksi: 0,2001
Əhali sayı: 51 181 299 nəfər
Silahlı qüvvələrin sayı: 5 827 250 nəfər
Aviasiya: 1560 ədəd
Qırıcı təyyarələr: 406 ədəd
Döyüş tankları: 2654 ədəd
Hərbi dəniz qüvvələrinin hərbi vasitələri: 166 ədəd (bir təyyarədaşıyan)
Hərbi büdcə: 40 milyard dollar
6. Birləşmiş Krallıq
Hərbi güc indeksi: 0,1917 (NATO üzvü)
Əhali sayı: 64 769 452 nəfər
Silahlı qüvvələrin sayı: 279 230 nəfər
Aviasiya: 832 ədəd
Qırıcı təyyarələr: 103 ədəd
Döyüş tankları: 227 ədəd
Hərbi dəniz qüvvələrinin hərbi vasitələri: 76 ədəd (iki təyyarədaşıyan)
Hərbi büdcə: 50 milyard dollar
5. Fransa
Hərbi güc indeksi: 0,1869 (NATO üzvü)
Əhali sayı: 67 106 161 nəfər
Silahlı qüvvələrin sayı: 388 635 nəfər
Aviasiya: 1262 ədəd
Qırıcı təyyarələr: 299 ədəd
Döyüş tankları: 406 ədəd
Hərbi dəniz qüvvələrinin hərbi vasitələri: 118 ədəd (dörd təyyarədaşıyan)
Hərbi büdcə: 40 milyard dollar
4. Hindistan
Hərbi güc indeksi: 0,1417
Əhali sayı: 1 281 935 911 nəfər
Silahlı qüvvələrin sayı: 4 207 250 nəfər
Aviasiya: 2185 ədəd
Qırıcı təyyarələr: 590 ədəd
Döyüş tankları: 4426 ədəd
Hərbi dəniz qüvvələrinin hərbi vasitələri: 295 ədəd (bir təyyarədaşıyan)
Hərbi büdcə: 47 milyard dollar
3. Çin
Hərbi güc indeksi: 0,0852
Əhali sayı: 1 379 302 771 nəfər
Silahlı qüvvələrin sayı: 2 693 000 nəfər
Aviasiya: 3035 ədəd
Qırıcı təyyarələr: 1125 ədəd
Döyüş tankları: 7716 ədəd
Hərbi dəniz qüvvələrinin hərbi vasitələri: 714 ədəd (bir təyyarədaşıyan)
Hərbi büdcə: 151 milyard dollar
2. Rusiya
Hər güc indeksi: 0,0841
Əhali sayı: 142 257 519 nəfər
Silahlı qüvvələrin sayı: 3 586 128 nəfər
Aviasiya: 3914 ədəd
Qırıcı təyyarələr: 818 ədəd
Döyüş tankları: 20 300 ədəd
Hərbi dəniz qüvvələrinin hərbi vasitələri: 352 ədəd (yeganə təyyarədaşıyan düzəldilməyib)
Hərbi büdcə: 47 milyard dollar
1. ABŞ
Hərbi güc indeksi: 0,0818 (NATO üzvü)
Əhali sayı: 326 625 791 nəfər
Silahlı qüvvələrin sayı: 2 083 100 nəfər
Aviasiya: 13 362 ədəd
Qırıcı təyyarələr: 1962 ədəd
Döyüş tankları: 5884 ədəd
Hərbi dəniz qüvvələrinin hərbi vasitələri: 415 ədəd (iyirmi təyyarədaşıyan)
Hərbi büdcə: 647 milyard dollar